روز خبرنگار و مساجد در کاشمر!

سلام.سپاسگزار عزیزانی هستم که روز خبرنگار را با پیامک ، نمابر ،تماس تلفتی ،ایمیل و دیدار حضوری پاس داشتند.بار دیگر روز خبرنگار را به دوستان روزنامه نگار و خبرنگار ُاصحاب رسانه و ارباب جراید این حوالی تبریک عرض می کنم.تا لحظه نگارش این مطلب هنوز از بزرگداشت روز خبرنگار در کاشمر خبری نیست.امیدوارم خبری هم نباشد.بهتر است مسئولین محترم آسوده استراحت کنند که آسودگی آنان خوش است و معتنم!مصاحبه ای که مطالعه می فرمایید به همت خبرنگار محترم ایسنا در کاشمر(جناب آقای افتخاری)روز گذشته در خبرگزاری ایسنا با عنوانِ «يک پژوهشگر مسائل بومي در كاشمر:مساجد در کاشمر، در چشم اندازهاي فرهنگي مؤثر واقع مي شوند » منتشر شد:

در تمدن اسلامي، مساجد علاوه بر اينكه عامل اصلي تشكيل شهرها بوده اند، تعيين كننده الگوي كلي و هويت مشترك شهرهاي اسلامي نيز به شمار مي رفته اند. برخلاف اماكن مذهبي ساير اديان، در مساجد تضاد ميان فضاي دروني و بروني اماكن از ميان رفته است.ميان مسجد و جامعه اسلامي پيوندي ناگسستني وجود دارد، چنانكه صحن مساجد معمولاً داراي درها و دروازه هايي است كه از دو يا سه طرف، ارتباط مردم محلات را با مراكز شهر و بازار تسهيل مي نمايد؛ نظير مسجد جامع كاشمر.براي هر فرد مسلمان در هر نقطه اي از جهان كه باشد، مسجد از مفهوم خاصي برخوردار است. كاشمر نيز به لطف وجود مسجد جامع و بافت قديمي اش شهري اسلامي محسوب مي شود.

حميد رضا بي تقصير پژوهشگر مسائل بومي در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)_منطقه خراسان، در اين خصوص اظهارداشت: شهر اسلامي مأمن شيوه اي از زندگي است كه در آن همگان در تصميم گيري و اجراي امور به ويژه در سطح محله اي، مشاركت داشته و مساجد به عنوان ميعادگاه چنين مشاركت و تجمعاتي از اهميت به سزايي برخوردار مي باشد.

وي با بيان اينکه در شهرهاي اسلامي، معماري مساجد، معماري مركزي شهرها و محلات است، گفت: مساجد و فضاهاي وابسته به آن همراه ديگر مراكز زيارتي و آموزشي، بعد معنوي و فكري شهرهايي چون كاشمر را به وجود مي آورند.بي تقصير با اشاره به اينکه در هسته مركزي بافت قديمي كاشمر محلات مسكوني، بازار، حوزه علميه و ساير مراكز اقتصادي و اجتماعي با پيروي از نظم خاصي حول محور مسجد جامع قرار گرفته اند، افزود: در واقع مسجد جامع چون چشمه اي باصفا جويبارهاي معنوي خود را به سوي محلات و اماكن شهر جاري ساخته و نوعي فرهنگ پوياي ديني را تبليغ مي نمايد.

وي تصريح کرد: در بافت قديمي كاشمر فضاهاي شهري، خانه ها و محلات از ارزش‌هايي تأثير پذيرفته اند كه در مساجد شهر بر آنها تأكيد شده است.اين پژوهشگر مسائل بومي افزود: در بافت قديمي شهر مي بينيم كه خانه شخصي، فضاي داخلي بسته اي است كه ضمن تأمين آرامش و امنيت خانواده، اندروني اعضاي آن به شمار مي آيد. پنجره ها كمتر به خانه هاي مجاور و كوچه ها اشراف دارند. كوچه ادامه خانه است و به عنوان دالان تلقي مي گردد، تا آنكه معبري براي داد و ستد، گردش و وقت گذراني باشد.

وي در ادامه با بيان اينکه مساجد در شهر کاشمر به همراه زيارتگاه‌ها و تكايا، چنان در چشم اندازهاي فرهنگي مؤثر واقع مي شوند كه غالب آنها تنها ساختمان شاخص يك مسير و محله هستند،‌ ابرازداشت: نقش مساجد آن قدر تعيين كننده و حساس است كه به پاره اي از مشاغل اجازه فعاليت نمي دهد و در عين حال برخي حرفه ها را به شدت جذب مي كند.بي تقصير ادامه داد: در مراكز تجاري اطراف مساجد شهر همبستگي مذهبي و پيوندهايي كه در مسجد محله استحكام و استمرار مي يابد، مرزبندي هاي اقتصادي و طبقاتي را به تحليل برده و گروه‌هاي غني در كنار اقشار كم درآمد، در نهايت صلح و صفا زندگي مي كنند.

وي بيان داشت: در بافت قديمي شهر شاهديم كه فضاهاي مسكوني در كنار يكديگر اين انسجام و معيارهاي ارزشي را رعايت مي نمايند و مي كوشند تا در ساخت خانه، همسايه هاي خويش را از نور و نسيم هوا و فضاي باز محروم نساخته و زمينه هاي نگاه توأم با گناه را در ساخت و سازها فراهم ننمايند.اين پژوهشگر مسائل بومي بيان داشت: با توجه به فعاليت كانون‌ها و پايگاه‌هاي بسيج اغلب مساجد به عنوان مراكز عمومي، فرهنگي و مذهبي به شكل يك مجتمع برخوردار از برخي امكانات نقشي مهم در توسعه فضايي و ساختاري محلات شهر ايفا مي كنند.

وي خاطرنشان كرد: متاسفانه در سيماي شهر كاشمر و محلات جديد اين شهر، شاهد نوعي بي اعتنايي ناخواسته به تأثيرات سرنوشت ساز و تعيين كننده زلال فرهنگ اسلامي و سنت‌هاي ديني و بومي مساجد، هستيم. مادي‌گرايي و گرايش‌هاي اقتصادي در ساخت‌وسازهاي محلات مشهود است به گونه‌اي که با گشتي در معابر نواحي شمالي شهر و شهرك‌هاي اطراف مي توان مواردي را به وضوح ديد.

به گزارش ايسنا_منطقه خراسان، به هر حال به تعبير كارشناسان، مساجد در سازمان دهي ساختار فضايي و كالبدي محلات و استفاده بهينه و به هنگام ازپتانسيل ها و قابليت‌هاي بالقوه آنها و همچنين ايجاد تعادل ميان بافت قديم و جديد شهر نقشي مؤثر و ماندگار دارند.